Nguồn Gốc Father’s Day

Tháng 5 năm 1910, hai năm sau ngày Mother’s Day đầu tiên được tổ chức tại West Virginia, khi ngồi trong băng ghế nhà thờ tại Spokane, Washington dự lễ Mother’s Day, bà Sonora Smart Dodd nghe nhắc đến công ơn của người mẹ, chợt nhớ đến phụ thân của mình

Sorona mồ côi mẹ nên ký ức của người cha trong lòng Sorona thật khó phai.  Cha của Soroma là cụ William Jackson Smart.  Ông vốn là một cựu chiến binh trong cuộc nội chiến Hoa Kỳ.  Từ giã chiến trường trở về, William Jackson Smart buông tay súng nắm tay cày làm lụng vất vả để nuôi sống gia đình. Chẳng may vợ ông mất khi sanh đứa con út.  Trong cảnh đơn chiếc, ông kiên trì làm lụng vất vả trong một trang trại nhỏ thuộc miền Đông của tiểu bang Washington để nuôi sáu đứa con – năm trai, một gái – thành người.

Khi mẹ mất, Sorona Smart Dodd, là con gái đầu lòng, đã giúp cha nuôi các em.  Nhớ lại tình thương của cha, Sorona Smart Dodd chợt liên tưởng đến bao nhiêu người cha khác khắp nơi đã hy sinh cuộc đời cho con cái.  Sorona quyết định kêu gọi thành lập một ngày để tưởng nhớ công ơn người cha.

Đề nghị tổ chức ngày Father’s Day của bà Sonora Smart Dodd được hưởng ứng nhanh chóng.  Những người ủng hộ mạnh mẽ nhất ý kiến này là các mục sư trong Mục Sư Đoàn và cơ quan Young Men’s Christian Association (YMCA) tại Spokane.

Bà Sonora Smart Dodd đề nghị tổ chức ngày Father’s Day vào ngày 5 tháng 6 năm đó để kỷ niệm sinh nhật của cụ William Jackson Smart. Tuy nhiên do thời gian chuẩn bị quá ngắn, chỉ có ba tuần lễ, cho nên mục sư quản nhiệm tại Hội Thánh của bà Sonora Smart Dodd đề nghị dời thêm hai tuần nữa. Các mục sư cần thời gian để chuẩn bị bài giảng cho một ngày lễ mới như vậy; đồng thời để đủ thời giờ thông báo cho các Hội Thánh khác cùng tổ chức.  Ngày Father’s Day đầu tiên được tổ chức vào ngày 19/6/1910.

Trong thời gian ấy, dư âm việc vận động thành lập ngày Mother’s Day của bà Anna Jarvis vẫn còn nóng hổi (1908).  Bên cạnh đó, tháng 7 năm 1908, Grace Golden Clayton, một tín hữu Tin Lành Giám Lý tại Fairmont, West Virginia, đã yêu cầu William Memorial Methodist Espiscopal Church tổ chức lễ tưởng niệm cho 210 người cha đã chết trong một tai nạn tại mỏ than vài tháng trước đó.  Do đó báo chí toàn quốc khi nghe tin các hội thánh tại thành phố Spokane dự định tổ chức lễ Father’s Day, tin tức được lan truyền thật nhanh.  Khắp Hoa Kỳ từ Đông sang Tây, từ Bắc xuống Nam, dân chúng đồng lòng hưởng ứng.  Một trong những người mạnh mẽ ủng hộ ý kiến của bà Sonora Smart Dodd về việc quốc gia nên dành một ngày để tưởng nhớ công ơn người cha là chính trị gia William Jenning Bryan.  Ông cũng là người đã ủng hộ việc thành lập ngày Mother’s Day.    William Jenning Bryan đã viết thư cho bà Sonora Smart Dodd nói rằng: “Tình cha con thật sâu đậm, nồng nàn không nên để lãng quên.”

Tuy nhiên, việc Father’s Day trở thành quốc lễ tại Hoa Kỳ gặp nhiêu khê hơn so với việc thành lập Mother’s Day.  Lý do thật đơn giản:  Tất cả thành viên tại Lưỡng Viện Quốc Hội Hoa Kỳ khi ấy đều là nam giới; do đó, các ông nghĩ rằng thông qua một đạo luật để tri ân phái nam thì tự mình tâng bốc  mình.  Vì thế, dầu cho Mother’s Day được Quốc Hội Hoa Kỳ thông qua và Tổng Thống Woodrow Wilson ký duyệt vào năm 1914, dự luật về ngày Father’s Day không được thông qua.  Có lẽ Quốc Hội Hoa Kỳ dè dặt khi nhớ lại câu chỉ trích của Dân Biểu Simon Legree khi tranh luận về ngày Mother’s Day: “Không chừng rồi đây sẽ có ngày Father’s Day, Mother-in-Law’s Day hoặc Uncle’s Day nữa.”  Dù Quốc Hội không thông qua, khắp nơi tại Hoa Kỳ, người dân vẫn tưởng niệm ngày Father’s Day.

Năm 1916, Tổng Thống Woodrow Wilson chính thức tham dự Father’s Day.  Năm 1924, Tổng Thống Calvin Coolidge gợi ý rằng nếu ngành lập pháp Hoa Kỳ muốn dành một ngày để tri ân người cha, Tổng Thống sẽ thông qua. Tổng Thống Calvin Coolidge đã viết thư cho Thống Đốc các tiểu bang như sau: “Việc tưởng niệm rộng rãi ngày lễ này trong những năm qua đã chứng minh cho tình cảm mật thiết giữa cha và con.  Ý nghĩa ngày lễ thật tốt đẹp vì nó cũng là dịp nhắc nhở người cha bổn phận của mình đối với con cái.”  Dầu có những gợi ý tích cực từ phía hành pháp, giới lập pháp Hoa Kỳ vẫn phớt lờ đề nghị trên.

Trong suốt nửa thế kỷ tiếp theo, nhiều người đã ráng hết sức để vận động cho Father’s Day trở thành quốc lễ.  Một trong những người có nỗ lực đáng kể là Nữ Thượng Nghị Sĩ Margaret Chase Smith.  Năm 1957, bà đã viết cho những đồng viện của mình rằng: “Hoặc là chúng ta tri ân cả hai bậc sinh thành: cha và mẹ, hoặc chúng ta chấm dứt đãi ngộ có một bên.  Chỉ tri ân một trong hai bậc sinh thành của chúng ta và bỏ quên người kia là một điều sỉ nhục không tưởng tượng nỗi.” Mặc dù đã có phụ nữ can thiệp, và bằng những lời mạnh mẽ như vậy, nhưng Quốc Hội Hoa Kỳ chẳng chuyển lay.

Năm 1966, dự luật về Father’s Day một lần nữa lại được đề nghị.  Mãi 6 năm sau, Quốc Hội Hoa Kỳ mới chịu thông qua.  Năm 1972, Tổng Thống Richard Nixon nhanh chóng ký duyệt đạo luật và công bố Father’s Day trở thành một quốc lễ tại Hoa Kỳ.  Hằng năm quốc gia Hoa Kỳ tưởng niệm Father’s Day vào Chúa Nhật thứ ba của tháng Sáu.

Sau 62 năm kiên trì, dân chúng Hoa Kỳ đã thở phào nhẹ nhõm vì giờ đây hai đấng sinh thành đã được chính phủ coi trọng như nhau.  Mỗi năm có hơn 85 triệu cánh thiệp được bán ra trong dịp tri ân người cha.

Trở lại với câu nói của Dân Biểu Simon Legree, năm 1981 Hạ Viện Hoa Kỳ thông qua đạo luật Mother-in-Law’s Day.  Dự luật này chọn Chúa Nhật thứ tư của tháng Mười để cảm ơn mẹ chồng hay mẹ vợ.  Tuy nhiên, dự luật Mother-in-Law’s Day đã bị Thượng Viện Hoa Kỳ bác bỏ với lý do thật đơn giản.  Mẹ và cha ai cũng có, nhưng đâu phải ai cũng có mẹ chồng hay mẹ vợ.  Dành một ngày để tưởng niệm những vị này sẽ gây ấn tượng không tốt, và bất công, cho những người sống độc thân.

Dầu có lý luận hợp lý như vậy, nhiều người vẫn nghĩ rằng Quốc Hội Hoa Kỳ phủ quyết đạo luật Mother-in-Law’s Day vì “hội chứng Simon Legree” vẫn chưa phai.  Cho đến ngày nay, chưa có vị dân cử nào có ý định bảo trợ dự luật này trở lại.  Dầu có thành luật hay không, giới kinh doanh Hoa Kỳ vẫn cổ xướng đề nghị này.  Mỗi năm hơn một triệu cánh thiệp được gởi ra trong ngày lễ đó.

Châu Thanh
Tháng 5/1997
Nguyệt San Linh Lực